Powstanie Wielkopolskie 1918-1919 - wybór biogramów

MALCZEWSKI SKARBEK Tadeusz


Osoba
MALCZEWSKI SKARBEK Tadeusz
Urodzony
1873
Zmarł
1929
Opis

ksiądz dziekan, organizator powstania w pow. witkowskim. Ur. 16 XII w Smolarach (pow. mogileński) w rodzinie ziemiańskiej Adolfa i Jadwigi z Sobeskich. Uczęszczał do gimnazjum w Trzemesznie i św. Marii Magdaleny w Poznaniu, matura 1895. Nast. seminarium duchowne w P. i Gn., przyjmując święcenia kapłańskie 4 XII 1898 r. Kolejno: wikariusz w Odolanowie, kolegiacie św. Marii Magdaleny w P. (1901-1904), proboszcz w Witkowie z jednoczesną obsługą parafii Odrowąż. Administrował też parafią Ostrowite Prymasowskie.

Bardzo aktywny działacz narodowy i gospodarczy, m.in. prezes Banku Ludowego, wiceprezes Spółki „Rolnik”, prezes TCL w powiecie, czł. pow. komitetu wyborczego, „Straży”, organizator skautingu w W. Wybudował Dom Katolicki (1912), który stał się miejscem działalności lokalnych stowarzyszeń polskich. Od 1916 r. czł. TPPN.

W XI 1918 r. kierował tajnym Komitetem Obywatelskim, przew. PRL (25 XI), delegat na Polski Sejm Dzielnicowy (3-5 XII). Ogłosił werbunek do Straży Bezpieczeństwa w W., prowadził też zbiórkę na Fundusz Narodowy. Domagał się usunięcia Heimatschutzu z powiatu. Na plebani odbywały się narady miejscowych niepodległościowców, jak też rozmowy z Niemcami z RRiŻ. 29 XII ogłosił pogotowie zbrojne ludności powiatu. Od 3 III 1921 r. był dziekanem dekanatu Bydgoszcz Miasto.

Tam zmarł 2 X 1929 r. po długiej i ciężkiej chorobie. Na ścianie kościoła św. Mikołaja w Witkowie wmurowana tablicę upamiętniającą zasługi ks. prałata T S-M.

Bibliografia
L. Wilczyński, Malczewski (Skarbek Malczewski) Tadeusz, w: Księża społecznicy w Wielkopolsce 1894-1919, T. II (I-O), Gniezno 2007, s. 266-268.
Autor wpisu
Janusz Karwat