Powstanie Wielkopolskie 1918-1919 - wybór biogramów

WAWRZYNIAK Władysław Jan Nepomucen


Osoba
WAWRZYNIAK Władysław Jan Nepomucen
Urodzony
15 V 1890
Zmarł
kwiecień 1940
Opis

urodził się w Antoninie koło Ostrowa Wielkopolskiego, w rodzinie Ludwika, gajowego wTokarzewie i Józefy z Rosińskich. Studiował prawo w Monachium i we Wrocławiu. Prezes Towarzystwa Tomasza Zana i działacz Związku Młodzieży Polskiej (ZET). Po studiach pracował na stanowisku referendarza w sądzie w Ostrowie Wielkopolskim.

W1914 zmobilizowany do armii niemieckiej. W 1915 mianowany ppor. 16 XI1918 przyjechał na urlop do Ostrowa Wielkopolskiego. Tamtejsza Powiatowa Rada Ludowa powierzyła mu dowództwo 2 kompanii tzw. ostrowskiego pułku piechoty. Od 25 XI tegoż roku dowódca Baonu Pogranicznego w Szczypiomie. W powstaniu wielkopolskim dowódca odcinka południowego Frontu Wielkopolskiego, brał udział w oswobodzeniu Skalmieczyc, Ostrowa Wielkopolskiego, sformował 12 Pułk Strzelców Wielkopolskich (70 Pułk Piechoty Wielkopolskiej).

We wniosku na VM podkreślono, że W. Wawrzyniak: wraz z zorganizowanym przez siebie baonem przeszedł do Kalisza i tam zorganizował oddział powstańczy. W nocy z 30/31 grudnia 1918 na czele baonu zdobył Skalmieczyce i stanowczym i stanowczym wystąpieniem zdecydował o wybuchu powstania w Ostrowie. Zdobył Krotoszyn i Zduny. W styczniu 1919 został dowódcąpowstańczego Południowego Okręgu Wojskowego. Na przełomie stycznia i lutego zorganizował 12 Pułk Strzelców Wielkopolskich (przemianowany na 70 Pułk Piechoty Wielkopolskiej). Za czyny te odznaczony został VM 5 kl. (nr 4719).

W 1919 awansowany przez Naczelną Radę Ludową na por. 5 V 1919 i kpt. 1 VI 1919. na froncie zachorował. 1IV 1920 awansował na mjr. Od 7 VIII1920 był komendantem Grudziądza. Od 1 VII1921 w DOK nr VII w P-niu (do 1 11925) na stanowisku szefa poboru, potem I i V oddziału. Następnie dowodził baonami w 58,57 i 35 pułku piechoty. 30 IX 1929 przeniesiony w stan spoczynku. Osiadł w Baku, pracując zarobkowo jako sekretarz Stowarzyszenia Kupców.

W październiku 1939 zgłosił się ochotniczo do wojska. Przydzielony do jednostki zapasowej w nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej. Osadzony w Kozielsku, skąd przysłał list do żony. Zamordowany w Katyniu. Odznaczony był także Orderem Odrodzenia Polski 4 Id., Krzyżem Niepodległości i medalami pamiątkowymi. Żonaty dwukrotnie; z Romaną Łukanowską z Mayów (rozwiedziony) i Martą z Matuszewskich (zmarła około 1941). Bezdzietny.

Bibliografia
Z. Dykcik, Władysław Jan Nepomucen (15 V 1890-kwiecień 1940), (w:) Słownik biograficzny powstańców wielkopolskich 1918-1919, red. A. Czubiński, B. Polak, Poznań 2002, s. 386-388.
Autor wpisu
Bogusław Polak