Powstanie Wielkopolskie 1918-1919 - wybór biogramów

KĄKOLEWSKI Jan


Osoba
KĄKOLEWSKI Jan
Urodzony
1893
Zmarł
1977
Opis

działacz nie­podległościowy, płk WP. Ur. 25 grudnia 1893 r. w Pobiedziskach. Ukończył gimnazjum w Poznaniu, następnie studiował w Królewskiej Wyższej Szkole Budowy Maszyn, skąd został wydalony za działalność niepod­ległościową (m.in. za udział w manifestacji przy pomniku A. Mickiewicza - 1913), podobnie jak i z uczelni technicznej w Essen. Od 1908 r. był komendantem organizacji niepodległościowej „Żuaw”, działał też w Towarzystwie Tomasza Zana. Po wybuchu wojny światowej (1914) pró­bował przedostać się do Legionów.

Po przekro­czeniu granicy austriackiej w styczniu 1915 r. zo­stał aresztowany i odstawiony do granicy pru­skiej. W maju 1915 r. wcielono go do 19 Pułku Piechoty. Podczas urlopu w 1918 r. złożył przy­sięgę w POW ZP w Poznaniu. Po powrocie z frontu zach. (Francja), w listopadzie 1918 r. nadal czynnie działał w POW ZP, m.in. w oddzia­le wywiadowczo-wykonawczym. Po oswobodze­niu Poznania brał udział w walkach na froncie płn. jako komendant pododcinka. Od kwietnia 1919 r. jako adiutant poznańskiego baonu śmierci wyruszył na front pod Wilno, a od 16 kwietnia był dowódcą jego 2 kompanii. Od 18 października 1919 r. w 6 Pułku Piechoty Legionów dowodził 2 kompanią i w jego szeregach walczył do końca 1920 r.

W czerwcu 1921 r. odkomenderowany na kurs aplikacyjny, ukończył go w styczniu 1922 r. i zweryfikowany został w stopniu kpt. (ze star­szeństwem od 1 czerwca 1919). Został dowódcą Szkoły Podoficerskiej 6 Pułku Piechoty Legionów. Od marca 1925 r. w KOP objął stanowisko kwatermi­strza. Do pułku powrócił w listopadzie 1926 r. ja­ko dowódca 2 baonu. 1 stycznia 1928 r. otrzymał awans na mjr. Od marca 1929 do 31 stycznia 1933 r. był Ko­mendantem Placu w Kaliszu. 1 lutego 1933 r. przenie­siono go w stan spoczynku. Mieszkał w Poznaniu, działając w wielu organizacjach kombatanckich, m.in. w Towarzystwie Powstańców Wielkopol­skich.

Brał udział w wojnie 1939 r., działał w kon­spiracji, uczestniczył w powstaniu warszawskim. Awansowano go do stopnia płk.

Zm. w 1977 r. w Poznaniu i tam został pochowany. Odznaczony był m.in. Orderem Virtuti Militari V kl., Krzyżem Niepodległości z Mieczami, Krzyżem Walecz­nych (czterokrotnie).

Bibliografia
B. Polak, Kąkolewski Jan (1893-1977), (w:) Słownik biograficzny powstańców wielkopolskich 1918-1919, red. A. Czubiński, B. Polak, Poznań 2002, s. 150-151.
Autor wpisu
Bogusław Polak