Powstanie Wielkopolskie 1918-1919 - wybór biogramów

PASZKIEWICZ Gustaw


Osoba
PASZKIEWICZ Gustaw
Urodzony
1893
Zmarł
1955
Opis

generał dywizji Wojska Polskiego. Ur. 20.03.1893 w Wasiliszkach (ówczesny pow. lidzki na Wileńszczyźnie), w rodzinie ziemiańskiej, jako syn Leonarda i Justyny z Felińskich. Po ukończe­niu gimnazjum w Mińsku Litewskim w 1913 r. wstąpił do Wileńskiej Szkoły Wojskowej. W la­tach 1914-1917 służył w armii rosyjskiej.

8 grudnia 1917 r. w stopniu kapitana wstąpił do I Korpusu Pol­skiego w Rosji. Awansowany przez generała J. Dow­bor-Muśnickiego na podpułkownika. Do Wojska Polskiego wstąpił 11 listopada 1918 r. i został skierowany na kurs dla oficerów w Dęblinie. Od 6 grudnia tegoż roku w Mini­sterstwie Spraw Wojskowych, w styczniu 1919 r. skiero­wany do Poznania. Od 28 lutego 1919 r. dowodził batalionem 1 Pułku Strzelców Wielkopolskich. Objął dowództwo (16 marca) 1 Pułku i na jego czele wyróż­nił się w walkach z Ukraińcami o Lwów i pod Stryjem. Z pułkiem przeszedł szlak bojowy w la­tach 1919-1920 (przemianowanym na 55 Poznański Pułk Piechoty).

W latach 1921-1939 kolejno dowodził: 55 Poznańskim Pułkiem Piechoty, Szkołą Podchorążych i Oficerską Szko­łą Piechoty w Warszawie, piechotą w 24 Dywi­zji Piechoty i od 1935 r. 12 Dywizją Piechoty. W 1938 r. mianowany generałem brygady. W 1939 r. dowodził 12 Dywizją Piechoty w ramach Armii „Karpaty”.

W 1939 r. przez Rumunię przedostał się do Francji, a następnie do Wielkiej Brytanii, gdzie m.in. dowodził 1 Brygadą Strzelców I Korpusu w Szkocji (27 lipca 1940 r. -31 maja 1942 r.), na Bliskim Wschodzie 4 Dy­wizją Strzelców, następnie 2 Samodzielną Bry­gadą Pancerną. Od czerwca 1943 r. w Wielkiej Brytanii.

W 1945 r. wrócił do kra­ju. Od 22 stycznia 1946 r. dowodził 18 Dywizją Piechoty i aktywnie uczestniczył w likwidacji polskich oddziałów antykomunistycznych w Białostockiem. Politycznie angażował się po stronie komunistów. Opublikował broszurę Dlaczego kandydują z listy nr 3?, będącą paszkwilem na kierownicze koła II Rzeczypospolitej, ostro ata­kował też Rząd Polski w Londynie. W 1947 r. awansowany na generała dywizji i wyznaczony do­wódcą Okręgu Wojskowego Warszawa, poseł na Sejm. Od 1948 r. w dyspozycji MON. W 1952 r. przeniesiony w stan spoczynku.

Zmarł w Warszawie 27 lutego 1955 r. i tam został pochowany. Był członkiem pierwszej Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari, odznaczony tym orderem kl. V, IV i III oraz Krzyżem Niepodległości i Krzyżem Walecznych (cztero­krotnie).

Bibliografia
B. Polak, Paszkiewicz Gustaw (1893-1955) (w:) Słownik biograficzny powstańców wielkopolskich 1918-1919, red. A. Czubiński, B. Polak, Poznań 2002 , s. 271.
Autor wpisu
Michał Polak