Powstanie Wielkopolskie 1918-1919 - wybór biogramów

LANGE Julian Bolesław


Osoba
LANGE Julian Bolesław
Urodzony
1873
Zmarł
1954
Opis

komendant Straży Ludowej, tytularny pułkownik Obrony Krajowej. Ur. 9.01.1873 w Chełmnie (na Po­morzu), w rodzinie kupca Ignacego i Jadwigi ze Skrzyneckich. Szkołę powszechną, 3 klasy gim­nazjum i 3 klasy technikum ukończył w rodzin­nym mieście, po czym uzyskał ślusarskie upraw­nienia mistrzowskie. W Berlinie uczęszczał do wieczorowej wyższej szkoły budowy maszyn, równocześnie pracując w fabrykach turbin i urządzeń elektrycz­nych (1890-1900). Służbę wojskową odbył w marynarce wojennej (1892-1895). W latach 1908-1910 pracował w berlińskiej fabryce paro­wozów, kierując oddziałem mechanicznym. Od 15 lutego 1910 r. kierował fabryką „H. Cegielski” i „Thermoelektromotor” w Poznaniu.

Od 1896 r. był członkiem Towarzystwa Gimnastycznego „So­kół” w Berlinie. 17 października 1918 r. został wybrany komen­dantem tymczasowej Komendy Straży Obywatelskiej, ja­ko formacji porządkowej tajnego Centralnego Komitetu Obywatelskiego. W październiku 1918 r. Lange powołany został do Sekcji Wojskowej Komitetu Obywatelskiego. W listopadzie, po wybuchu rewolucji w Berlinie, Straż Obywatelska została zalegalizowana i ujaw­niła się, a 14 listopada w trakcie posiedzenia jej komendy wybrano go komendantem.

27 listopada 1918 r. Straż Obywatelska została przemianowana na Straż Ludową. 27 grudnia 1918 r. i w dniach następnych Straż Ludowa wzięła udział w zajęciu niektórych obiektów, zwłaszcza na przed­mieściach. Rozkazem dzien­nym Dowództwa Głównego (nr 3 z 3 stycznia 1919 r.), Straż Ludowa obok oddziałów wojskowych i żan­darmerii, weszła w skład wojsk powstańczych. Od maja 1919 r. Lange przygotowywał reorganizację Straży Ludowej w Wojsko Ochrony Krajowej.

Dekretem Komisariatu Naczelnej Rady Ludowej nr 108 (poz. 16 z 25 czerwca 1919 r.) J. Lange mianowany został pułkownikiem. Organizował też oddziały Wojsk Obrony Krajowej dla potrzeb powstania na Śląsku, składające się z ochotników. W latach 1919-1920 był szefem Wydziału Wojskowego Komitetu Obrony Śląska, a latem 1920 r. - Komendantem Głównym Stra­ży Obywatelskiej na woj. poznańskie i pomor­skie. Zaangażował się w prace plebiscytowe na Górnym Śląsku i wziął udział w III powstaniu śląskim (1921). W latach 1921-1930 kierował Zakładami „H. Cegielskiego”, a następnie był prokurentem w Dyrekcji Poznań­skiej Kolei Elektrycznej. Nadal działał w „Sokole” i związkach kombatanckich. Podczas II wojny światowej mieszkał w Puszczykowie.

Od 1945 r. działał w Stronnic­twie Ludowym (od 1949 w ZSL). Zmarł w Pusz­czykowie 9 czerwca 1954 r. i tam został pocho­wany. Był odznaczony: Orderem Virtuti Militari V kl., Orderem Odrodzenia Polski III kl., Śląskim Krzyżem Powstańczym oraz medalami i odzna­kami. W 1928 r. otrzymał od społeczeństwa Po­znania honorową szablę. Żonaty z Teodorą z Prałatów, miał dzieci: Ludomiłę, Aleksandrę, Juliana Zbigniewa.

Bibliografia
B. Polak, Lange Julian Bolesław (1873-1954), (w:) Słownik biograficzny powstańców wielkopolskich 1918-1919, red. A. Czubiński, B. Polak, Poznań 2002, s. 188-189.
Autor wpisu
Michał Polak