Powstanie Wielkopolskie 1918-1919 - wybór biogramów

BEUTLER Zdzisław


Osoba
BEUTLER Zdzisław
Urodzony
1885
Zmarł
1940
Opis

dowódca kom­panii z Nekli w pow. wrzesińskim, por. Wojska Polskiego. Ur. 20 grudnia 1885 r. w Ja­rocinie, w rodzinie Bronisława, dzierżawcy ma­jątku rolnego Wygoda, i Gabryeli z Zielewskich. Uczęszczał do szkoły miejskiej w Kępnie i gimnazjum we Wschowie. Ukończył 3-letnią szkołę rol­niczą w Bojanowie. Służbę wojskową odbył w 1 Pułku Strzelców Konnych (3 październik 1903-18 wrzesień 1906).

Do wybuchu wojny gospodarował w Wy­godzie. 2 sierpnia 1914 r. został zmobilizowany do armii niemieckiej. Służył w 10 PAL i 56 PAL na froncie zach. i wsch. 18 listopada 1918 r. w stopniu plut. został zwolniony z wojska. Od końca grudnia 1918 r. organizował oddział ochotników z Nekli, obej­mując (2 stycznia 1919) dowództwo. Na rozkaz ppłk. K. Grudzielskiego wyjechali (początkowo 66 ludzi) do Wrześni, następnie do Gniezna. W działaniach pod Szubinem (od 11 stycznia) oddział został włączony do kompanii wyrzyskiej. Beutler osłaniał na prawym skrzydle działania od­działu por. S. Śliwińskiego. Do końca stycznia 1919 r. kompania działała w rejonie Szubina, Rudy, Rynarzewa, pod Turem i Szczepicami.

W czasie walk pod Szubinem (3 stycznia), na czele od­działu ochotników przekroczył Noteć. Po krót­kiej walce zdobył dworzec w Zamościu i obsa­dził przyczółek mostowy. Następnego dnia pod ogniem artylerii niemieckiej zdobył Samoklęski Małe. Kompania Beutlera, odpierając atak nie­miecki (2 lutego), zdobyła ciężkie działo. Osobiście poprowadził patrol zwiadowczy (15 powsta­ńców) pod Tur, Brzózki, Zacisze i Wiśniówkę, gdzie obsadzono przyczółek mostowy. Według ppor. W. Kluza, w walkach na froncie płn. Beutler służył nam w tych wszystkich akcjach przykła­dem męstwa nieustraszonego żołnierza, przygo­towanego na wszelkie ewentualności. W okresie formowania 4 p. strz. Wlkp. kompania wcielona została do 3 baonu tego pułku.

Dekretem Komisariatu NRL nr 193 (poz. 16 z 24 czerwca 1919) został mianowany podporucznikiem 6 września 1919 r. i przeniesiony do 9 p. strz. Wlkp. (67 PP) na dowód­cę taborów, z którym przeszedł szlak bojowy w 1919-1920. Wskutek choroby przydzielony został (31 lipca 1920) do baonu zapasowego pułku, jako dowódca kompanii, a 2 grudnia mia­nowany por. Od 29 grudnia wrócił na stanowi­sko oficera taborowego 69 PP. W kwietniu 1921 r. został przeniesiony do rezer­wy. Kilka lat gospodarował na roli w Zalasewie (pow. poznański), równocześnie pełniąc urząd wójta gminy Swarzędz. Ok. 1930 r. przeprowa­dził się w okolice Tucholi (na Pomorzu). Szkolił szwadron krakusów Przysposobienia Wojskowe­go i Wychowania Fizycznego.

W końcu września 1939 r. za udział w powstaniu 1918-1919 zos­tał aresztowany przez Niemców i rozstrzelany w połowie 1940 r. Był odznaczony m.in.: Orde­rem Virtuti Militari V kl. (za powstanie wielkopolskie), Krzyżem Walecznych i Medalem Niepodległości. Rodziny nie założył.

Bibliografia
B. Polak, Beutler Zdzisław (1885-1940), Słownik biograficzny powstańców wielkopolskich 1918-1919, red. A. Czubiński, B. Polak, Poznań 2002, s. 31-32
Autor wpisu
Bogusław Polak