Powstanie Wielkopolskie 1918-1919 - wybór biogramów

ROŻEK Jan


Osoba
ROŻEK Jan
Urodzony
1886
Zmarł
1940
Opis

dowódca kompanii lwóweckiej.

Ur. się 6 października 1886 r. w Wąsowie (pow. nowotomyski), w rodzinie rol­nika Jana i Marii z Pawlików. W latach 1893--1901 uczęszczał do szkoły powszechnej w Wąso­wie. W 1903 r. wyjechał do Lipska, gdzie podjął naukę jako brukarz. Do czynnej służby wojsko­wej powołany został do 22 baonu saperów w mie­ście Risa (Saksonia). Następnie pracował jako konduktor w Lipsku.

Podczas I wojny światowej przebywał w armii niemieckiej (22 baon sape­rów) na froncie zach. (Francja). W listopadzie 1918 r. uciekł do Wielkopolski, gdzie obok S. Łąckiego był współorganizatorem kompanii powstańczej we Lwówku. Na jej czele w pierw­szych dniach stycznia 1919 r. rozbroił niemiec­kich kolonistów (w Wąsowie, Kuślinie, Włady­sławowie, Chraplewie i Głuponiach) oraz obsa­dził Lwówek i okolice. Zajął okolice Miedzichowa i przerwał tor kolejowy Trzciel-Lwówek (6 i 7 11919). 6 stycznia sformował z roczników niepoborowych we Lwówku kompanię liczącą 120 ochotników. 9 stycznia uderzył na Sempolno i Miedzichowo, a 16 stycznia na Lewice, od­nosząc poważne sukcesy. W lutym 1919 r. wal­czył przeciwko Niemcom pod Grudną i Blakami, zdobywając dwa ciężkie kulomioty, l kwietnia przydzielony do 7 Pułku Piechoty (późniejszy 61 Pułk Piechoty), pełnił funkcję dowódcy 6 kompa­nii do kwietnia 1920 r. W grudniu 1920 r. wstąpił do Policji Państwowej. Po odbyciu kursu szkol­nego w Poznaniu, początkowo pełnił służbę w No­wym Tomyślu, a następnie w Buku. We wrześniu 1939 r. dotarł do Brześcia, gdzie go internowano.

Został zamordowany w Twerze (ZSRR) przez NKWD, ostatni spoczynek znalazł w Miednoje. Był odznaczony Krzyżem Niepodległości, Krzyżem Walecznych, Medalem Pamiątkowym za Wojnę, Medalem Odzyskania Niepodległości. Żonaty z Katarzyną Olejnik, miał dzieci: Mieczysława, Leonarda oraz Irenę.

Bibliografia
Z. Kościański, ROŻEK Jan (1886-1940), (w:) Powstańcy wielkopolscy. Biogramy uczestników powstania wielkopolskiego 1918-1919, t. IV, red. B. Polak, Poznań 2008, s. 152.
Autor wpisu
Zdzisław Kościański