KLEIN Jan Aleksander
płk piech. Wojska Polskiego, organizator 9 Pułku Strzelców Wielkopolskich. Urodził się 15 maja 1892 r. w Łodzi w rodzinie ewangelicko – augsburskiej, administratora majątku Aleksandra i Joanny z domu Zachmajer. Ukończył 6 klasową szkołę realną w Warszawie (1913). Następnie jako ochotnik jednoroczny rozpoczął ośmio miesięczną służbę w 1. pułku strzelców armii rosyjskiej . Od 1 sierpnia 1914 r. na froncie jako podoficer (jednoroczny). Następnie jako oficer kompanijny (od 18 lutego 1915 r.), a od 13 lipca 1915 r. do 1 października 1916 r. przebywał w lazarecie w Petersburgu po zranieniu w nogę.
Po powrocie na front dowodził kompanią od 1.10.1915 r. do 13.10.1916 r., a następnie do 7 .11.1916 batalionem. W kolejnym okresie służby frontowej zdobywał doświadczenie jako adiutant 1 pułku strzelców i 2. adiutant sztabu 1 Dywizji Strzelców. Od 15 listopada 1917 r. orzeczeniem komisji sanitarnej , następnie naczelnika wojskowego miasta Charkowa urlopowany do 10 stycznia 1918 r.. Awansował do stopnia podkapitana. Był dwukrotnie ranny i wyróżniony za męstwo. Od maja do listopada 1917 r. należał do Polskiego Związku Wojskowego Polaków przy XXIX Korpusie armii rosyjskiej. Powrócił w 1918 r. do powstającej Polski.
Uczestniczył w listopadzie 1918 r. w rozbrajaniu Niemców na terenie Łodzi. 13 listopada 1918 r. wstąpił w stopniu por. do Wojska Polskiego. Zorganizował w tym czasie kompanię ochotniczą, która zdał 30 kwietnia 1919 r. „z powodu wyjazdu do księstwa poznańskiego”. . Od 1 maja 1919 r. dowodził II baonem 9 Pułku Strzelców Wielkopolskich, składającym się z kompanii strzeleckich: poznańskiej, trzemeszeńskiej, łabiszyńskiej, żnińskiej oraz wrzesińskiej kompanii ciężkich karabinów maszynowych. Dekretem Naczelnej Rady Ludowej w Poznaniu nr 134 mianowany kapitanem ze starszeństwem od 1.06.1919 r.. Do końca 1919 r. przebywał na froncie wielkopolskim .
W styczniu 1920 r. z 2 baonem zajął Leszno .Po przemianowaniu tej jednostki na 67 Pułk Piechoty brał z nią udział w wojnie polsko bolszewickiej, m.in. walczył na froncie litewsko-białoruskim. Już 2 lutego 1920 r. wraz z batalionem został wysłany na front. Od 11 lipca 19120 r. do 25 października 1921 r. dowodził 67 pułkiem piechoty. W okresie tym 67 pp wchodził w skład 33 Brygady Piechoty, która znalazła się w składzie 17 Dywizji Piechoty. . „ Dnia 14 sierpnia 17 dywizja przegrupowała się do przeciwnatarcia. 67 pułk przeszedł ze Stanisławowa do Modlina. Dnia 15 sierpnia pułk pod dowództwem kpt. Jana Kleina wyruszył do natarcia, posuwając się między traktem a torem kolejowym na Nasielsk. Nieprzyjaciel stawiał silny opór. Po zaciętej walce wróg został złamany, pułk ruszył naprzód. Gwałtowne przeciwnatarcie odwodów sowieckich załamało się pod ciosami pułku. Żołnierze ze świeżą energią i zapałem rzucili się w bój. Nieprzyjaciel rozpoczął odwrót broniąc się jednak zażarcie. W dniu 16 sierpnia po uciążliwych walkach Nasielsk} został zdobyty”.
Za czyny te został odznaczony Orderem VM 5 kl. nr 2973. Dowodził II batalionem, a przejściowo od 9 VII l920 r. do l7 VII 1920 r. oraz od 28 VII 1920 r. do 25 X 1921r. pełnił obowiązki dowódcy 67 Pułku Piechoty. Awansowany do stopnia majora 12 VI 1922 r.. Z Pułkiem przybył 19 października 1921 r. do Brodnicy. Od 26 października 1921 roku sprawował funkcję zastępcy dowódcy oraz szefa wyszkolenia Pułku. Otrzymał stopień podpułkownika ze starszeństwem od 1.01.1928 r.. W 1atach 1931-1936 był dowódcą 83 pułku piechoty w Kobryniu, a następnie komendantem Powiatowej Komendy Uzupełnień w Tarnopolu. Był członkiem bądź w zarządzie następujących organizacji społecznych: Związek Strzelecki, Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, Liga Morska i Kolonialna, PCK, Biały Krzyż. Starał się o nabycie ziemi z parcelacji rządowej na Kresach Wschodnich.
Po wkroczeniu wosk sowieckich na wschodnie tereny Rzeczypospolitej został aresztowany przez NKWD w miejscu pełnienia służby. Przebywał w obozie w Kozielsku, skąd przesyłał do żony listy (z datami: 12 XII 1939, 5 11940 i 17 II 1940). Jego nazwisko znalazło się się na liście wywozowej nr 017/3 z 4.1940 r., pozycja 43.
Zamordowany w Katyniu wiosną 1940 r., ekshumowany w 1943 r., został rozpoznany i zarejestrowany pod numerem 998 (znaleziono przy nim w dole katyńskim: 5 listów, pocztówkę, fotografię, okulary) . Odznaczony: Orderem Virtuti Militari 5 klasy, Krzyżem Walecznych (Rozk. III Armii z dnia 21 XII 1920 r.), Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Za Wojnę 1918-1921, Medalem Dziesięciolecia Odzyskania Niepodległości, odznakami pamiątkowymi: wojsk wielkopolskich i 67 pułku piechoty. W czasie I wojny światowej odznaczony w armii Imperium Rosyjskiego: Orderem ś. Stanisława 3 kl. z mieczami, Orderem św. Anny 4 kl. z napisem: „Za waleczność”, Orderem św. Anny 3 kl. z mieczami. Pośmiertnie mianowany 31 stycznia 2008 r. pułkownikiem.W dniu 15 listopada 1923 r. zawarł związek małżeński z Ireną Antoniną Janaszek z domu Barańską, z tego związku miał córkę Danutę. Za namową ojczyma, ppłk. Jana Kleina, pasierb Zbigniew Aleksander Janaszek (ur. 20.09.1913 r.) wstąpił do Korpusu Kadetów w Rawiczu a następnie w 1933 r. do Szkoły Podchorążych Kawalerii Grudziądzu (XII promocja im. Księcia Józefa Poniatowskiego 1935) r. .
W 1939 r. Zbigniew Janaszek był dowódcą 1 plutonu w 2 szwadronie 26 p.uł .Wielkopolskich. W czasie walk został ciężko ranny pod Garwolinem. Wieloletni wicedyrektor (1958 - 1966) i dyrektor Państwowego Stada Ogierów w Łobzie (1966- 1979). Odznaczony VM 5 klasy.