Formacja ochotnicza utworzona w Wielkopolsce jesienią 1918 roku, formalnie dla zachowania porządku w regionie. Podstawą była tworzona już wcześniej w poszczególnych miejscowościach regionu Straż Obywatelska. 17 października 1918 r. w Poznaniu odbyła się tajna narada przedstawicieli Straży z Gniezna, Poznania, Inowrocławia, Kościana, Obornik i Szamotuł, na której powołano dziewięcioosobową Komendę Tymczasową Straży Obywatelskiej, z działaczem Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, Julianem Bolesławem Langem na czele. Około 20 listopada wzorem podobnych organizacji niemieckich, przyjęto nazwę Straż Ludowa. Początkowo SL stanowiła lokalne struktury w poszczególnych miejscowościach, a podczas obrad >Polskiego Sejmu Dzielnicowego 3-5 grudnia 1918 r. podjęto rezolucję o formowaniu o tworzeniu SL jako organu mającego zapewnić ład, porządek i bezpieczeństwo publiczne. 8 grudnia opublikowano szczegółowe „Wytyczne dla Straży Ludowych” określające zasady formowania, szkolenia i działania organizacji. Do służy w SL przyjmowano ochotników w wieku 18-50 lat, bez względu na stan i stanowisko, przede wszystkim wysłużonych żołnierzy, sokołów, skautów i członków bractw strzeleckich.     Formalnie SL podlegała Naczelnej Radzie Ludowej, w danej miejscowości – Powiatowej RL i komisarzowi dla straży ludowych w jej składzie. Równocześnie ustalono oddzielne elementy umundurowania (okrągła czapka z niebieskim otokiem) i oznaki funkcji noszone na lewym ramieniu. Organizacja i dyscyplina w SL oparte były na zasadach wojskowych, ale strażnicy nie byli skoszarowani, stawiali się do służby i w razie alarmu. Przez cały okres istnienia formacji komendantem SL był  J. B. Lange. Strażnicy odegrali czołową rolę w ochronie osoby I. J. Paderewskiego  w Poznaniu od 26 XII 1918 r. Pierwszy przegląd poznańskiej SL odbył się po południu 26 stycznia 1919 r. na placu Wolności, a zaprzysiężenie połączone z wręczeniem sztandaru: 23 lutego t.r.. W tym czasie SL była traktowana jako organ wykonawczy policji i podlegała w Poznaniu prezydentowi policji, a w terenie – starostom. 6 lutego 1919 r. Komisariat NRL wprowadził obowiązek służby w SL dla mężczyzn nie zaciągniętych do wojska, w wieku 18-50 lat, z równoczesnym określeniem Straży jako formacji wojskowej. Ustalono też zasady finansowania formacji: połowa rocznego państwowego podatku dochodowego oraz połowa podatku procederowego, ustanowionego przez władze państwowe – dla wszystkich opodatkowanych.  Od marca 1919 r. żołnierze SL byli kierowani do pełnienia w garnizonach służby wartowniczej, dla odciążenia oddziałów liniowych. Wiosną 1919 roku SL liczyła około 130 tys. żołnierzy. Dekretem KNRL z dniem 30 maja 1919 r. SL została przekształcona w Obronę Krajową i podporządkowana Dowództwu Głównego SZbZPr., Naczelna Komenda SL została przekształcona w Inspekcję OK; obniżono też górny wiek zaciągniętych do 45 lat. W terenie oddziały OK. zostały podporządkowane dowódcom okręgów wojskowych. Od tej chwili Obrona Krajowa stała się organizacją paramilitarną, przygotowującą niepoborowych i zwolnionych ze służby wojskowej  do walki zbrojnej i podtrzymującą nastroje patriotyczne. 4.06.1919 r. Powołano Wojsko Obrony Krajowej podporządkowane Dowództwu Głównemu, zreorganizowano także system stopni.  Z poszczególnych kompanii OK utworzono bataliony, skierowane na poszczególne odcinki frontu wielkopolskiego. Od maja 1919 r. do marca 1920 r. funkcjonowała szkoła oficerska OK., dowodzona przez A. Biskupskiego.