Miejsca Pamięci

GOSTYŃ (miasto powiatowe)

1. Na Górze Zamkowej (dawnym grodzisku) wzniesiono w 1974 r. pomnik Bohaterów Ziemi Gostyńskiej – w formie dużego elementu betonowego z płaskorzeźbami po bokach, spoczywającego na dwóch grubych podporach okładanych szlachetnym kamieniem. Poświęcony jest on obecnie powstańcom Wiosny Ludów, powstańcom wielkopolskim (mówi o tym płaskorzeźba od wschodu oraz krzyż powstańczy i daty 1918 1919 od strony północnej) oraz bojownikom z faszyzmem i stalinizmem.

2. Przy ul. Strzeleckiej 28, przed budynkiem Domu Kultury im. Powstańców Wielkopolskich (dawnej strzelnicy miejskiej), znajduje się ustawiony pionowo kamień na obszernym niskim cokole. Z przodu widnieje na nim metalowa tablica upamiętniająca wyruszenie stąd 7 I 1919 r. do walki powstańców z Gostynia i okolicy. W czasie obchodów 90. rocznicy powstania wielkopolskiego pomnik uzupełniono o odsłoniętą 7 I 2009 r. spiżową figurę wspartego o kamień powstańca w mundurze z karabinem i trąbką sygnałową (rzeźb. Wiesław Koronowski).

3. Betonowa tablica z 1959 r. na ścianie zabytkowego domu przy pl. Marcinkowskiego 10 upamiętnia różne koleje losu tego budynku – m.in. w latach 1918-19 była tu siedziba Powiatowej Rady Ludowej, jej Komisariatu Bezpieczeństwa i Powiatowej Komendy Straży Ludowej.

4. W centralnym punkcie cmentarza parafialnego (przy ul. Wolności) ustawiono w 1958 r. pomnik w hołdzie bohaterom, którzy oddali swe życie za Wiarę i Ojczyznę. Wzniesiono go na grobie 30 osób rozstrzelanych w 1939 r., do którego przeniesiono też prochy dziewięciu powstańców wielkopolskich (LS wymienia sześciu z nich, poległych w styczniu, lutym i czerwcu w okolicach Kąkolewa i Ponieca, oraz jednego zmarłego wskutek choroby w Gostyniu). Zaprojektowany przez Jana Żoka pomnik ma formę murowanej niskiej ściany, ozdobionej pośrodku okrągłą płaskorzeźbą Chrystusa niosącego krzyż. Z lewej strony u dołu widnieje podobizna krzyża powstańczego, a z prawej krzyża Virtuti Militari.