Miejsca Pamięci

SZUBIN (miasto w powiecie nakielskim)

1. Na frontowej ścianie dawnego Domu Polskiego (ul. Szkolna 2), wybudowanego w 1912 r. ze składek polskich (obecnie siedzibie Muzeum Ziemi Szubińskiej im. Z. Erdmanna), odsłonięto w 1980 r. kamienną tablicę ozdobioną wizerunkiem orła. Upamiętnia ona m.in. siedzibę Rady Robotniczo-Żołnierskiej z 1918 r. i komendę powstańców w 1919 r.

2. Na szczytowej ścianie Domu Polskiego 12 I 2009 r. została odsłonięta druga tablica, upamiętniająca mieszkańców powiatu szubińskiego, którzy za udział w powstaniu wielkopolskim zostali zgładzeni podczas okupacji niemieckiej. Tablicę zdobi wizerunek krzyża powstańczego.

3. Na cmentarzu (położonym przy ul. Nakielskiej), blisko bramy po prawej stronie, znajduje się zbiorowy grób powstańców wielkopolskich, otoczony murkiem betonowym. Pośrodku niego wzniesiono w 1928 r. pomnik, zastąpiony odsłoniętym 22 I 1939 r. nowym pomnikiem projektu Stanisława Śledzikowskiego. Zniszczyli go hitlerowcy, a przewrócony pionowy element pozostawiono podczas restauracji w 1969 r. jako pamiątkę barbarzyństwa okupanta. Z tyłu umieszczono trzy prostopadłościenne bloki betonowe z napisem ku czci bohaterów powstania oraz dwiema kamiennymi tablicami (wymienionymi na nowe w 2006 r.) z nazwiskami 22 poległych powstańców (według LS stracili oni życie między styczniem a kwietniem 1919 r. w rejonie Szubina, Rynarzewa i Kcyni; trzech z nich pochowano na innych cmentarzach). Oprócz nich spoczywa tutaj 15 szeregowców o nieznanych nazwiskach, poległych w lutym 1919 r.