Wybierz Strony

• Powstanie Wielkopolskie
• Pierwsze godziny i dni były najważniejsze
• Armia Wielkopolska i obrona zdobyczy powstania
• Znaczenie lub Uwagi końcowe

Znaczenie lub Uwagi końcowe

W dniu 28 czerwca podpisano pokój w Wersalu. Na kształt polskiej granicy zachodniej ogromny wpływ miała wielkopolska wiktoria, ponieważ linia graniczna objęła terytoria opanowana przez powstańców. Również dzięki akcji delegacji polskiej podczas konferencji paryskiej i przychylności Francji, osiągnięto maksimum tego, co było można wówczas uzyskać. Znacznym sukcesem było przyznanie Polsce obszarów niewyzwolonych, m.in. Bydgoszczy, Kępna, Leszna, Rawicza i Zbąszynia.

Powstanie wielkopolskie, mimo że nie objęło wszystkich ziem zaboru pruskiego, wpłynęło na rozwój ruchu konspiracyjnego na Pomorzu Gdańskim i Górnym Śląsku. Miało ono ogromny wpływ na kształtowanie się zachodniej i północnej granicy II Rzeczypospolitej. Oddziały wielkopolskie walczyły później w Małopolsce Wschodniej, na froncie litewsko-białoruskim, a przede wszystkim podczas wojny polsko-bolszewickiej 1920 r. Doświadczeni oficerowie z Wielkopolski przyczynili się do zwycięstwa III powstania śląskiego 1921 r.

Wielkopolska wniosła znaczący wkład w zorganizowanie wojska polskiego odradzającego się Państwa Polskiego. Był to przejaw nie tylko patriotyzmu i sprawności organizacyjnej. Poznańskie, w odróżnieniu od znacznych obszarów zaborów austriackiego i rosyjskiego, uniknęło zniszczenia czasie działań wojennych. Zaznaczyć należy, że w Wielkopolsce zorganizowano jedną szóstą WP. Powołano pod broń ok. 8% ogółu ludności, czyli co 12 mieszkaniec regionu znalazł się w szeregach Armii Wielkopolskiej. Na tle innych formacji WP oddziały wielkopolskie wyróżniały się dobrym wyszkoleniem bojowym, zdyscyplinowaniem i wyposażeniem.

Utrzymywanie tych sił wymagało znacznych środków finansowych. Dopiero w listopadzie 1919 r. Armia Wielkopolska pod względem finansowym przeszła w zakres kompetencji Ministerstwa Spraw Wojskowych. Wykorzystano w tym celu rezerwy polskich banków i spółek oraz zwrócono się do społeczeństwa o udzielenie 5% Pożyczki Odrodzenia Polski. Do końca 1919 r. społeczeństwo polskie Poznańskiego subskrybowało i wpłaciło 348 mln marek i 12 mln rubli, złożono złoto i srebro wartości 26 mln marek. W maju 1919 r. na utrzymanie frontu wielkopolskiego wydano ok. 74 mln marek. Długie listy ofiarodawców ogłaszane były w prasie poznańskiej. Generał J. Dowbor Muśnicki szczególnie wysoko ocenił udział społeczeństwa w utworzeniu armii: Nie zrobiłbym w Wielkopolsce połowy tego, co nazywano „doborowym wojskiem” gdyby nie pomoc społeczeństwa.