Wybierz Strony

• Dnia 27 grudnia 1918 roku rozpoczęło się (...)
• 2. Wielkopolska Eskadra Lotnicza
• 4. Wielkopolska Eskadra Bojowa
• Wojska aeronautyczne

Wojska aeronautyczne

Na stworzenie fundamentów wojsk aeronautycznych pozwoliła zdobycz z Hali Zeppelina. Były to dwie powłoki niemieckich balonów obserwacyjnych typu Parseval-Sigsfeld, dźwigarka konna Alpina i kilkaset butli z wodorem. W dniu 31 kwietnia 1919 roku dowództwo nad tworzącą się jednostką objął ppłk Aleksander Wańkowicz. Równolegle powstawała szkoła aeronautyczna, organizowana przez mjr. Feliksa Bołsunowskiego. W lutym 1920 roku dwie grupy aeronautyczne wyruszyły na front litewsko-białoruski – 23 lutego I Grupa Aeronautyczna dowodzona przez kpt. Jana Wolszlegiera, 26 lutego II Grupa Aeronautyczna pod dowództwem por. Sławomira Bileka. Początki działań na polu walki przynosiły sukcesy. Póki zimą i wiosną linia frontu była dość statyczna (co wynikało z małej ruchliwości wojska), istniały idealne warunki dla pracy wojsk balonowych. Obserwowano nieprzyjaciela i kierowano ogniem artylerii. Później, w czasie bolszewickiej ofensywy i szybkich przemieszczeń wojsk, sytuacja aeronautów na tyle się pogorszyła, że prowadzenie jakichkolwiek działań stało się niemożliwe – instalowanie stanowisk balonów obserwacyjnych i ich likwidacja były zajęciami zbyt pracochłonnymi i czasochłonnymi.

Płk Wańkowicz zaproponował połączenie wszystkich baonów aeronautycznych w pułk i wykorzystanie go jako jednostki piechoty, co wprowadzono w życie. Aeronauci wzięli udział w walkach od 24 lipca do 14 sierpnia 1920 roku. Po odwrocie Armii Czerwonej spod Warszawy powrócono do pierwotnej organizacji – podział na cztery baony z przydziałami: I baon pod Warszawę, II baon (2. Armia) – do Białegostoku, III baon (5. Armia) – do Modlina, IV baon (4. Armia) – do Brześcia nad Bugiem.

* * *

Jaki obraz wyłania się z tego krótkiego szkicu? Nieizolującej się od reszty kraju Wielkopolski, żyjącej nie tylko swoimi sprawami i broniącej nie wyłącznie swoich zachodnich granic. To obraz Wielkopolski w pełni solidarnej z innymi regionami. Stacja Lotnicza Ławica nie tylko wysłała swoje świetnie wyekwipowane eskadry na pomoc kresom wschodnim, ale też znacząco wpłynęła na wyekwipowanie powstającego w głębi kraju lotnictwa, dostarczając w pełni sprawne samoloty dla Lwowa, Krakowa czy Warszawy. Wielkopolscy lotnicy dzielnie stawili czoła bolszewickiemu najazdowi broniąc Lwowa i Warszawy. Tradycja walk wielkopolskich jednostek była pielęgnowana w okresie II RP w 3. Pułku Lotniczym w Poznaniu, mimo iż trafiły tam także jednostki spoza Wielkopolski. W okresie wojny obronnej we wrześniu 1939 roku eskadry z Ławicy walczyły w ramach Armii „Poznań” i Armii „Łódź”. Po klęsce wrześniowej kontynuowano walkę najpierw we Francji, a po jej upadku w Wielkiej Brytanii, gdzie swoje triumfy święcił 302. Dywizjon Myśliwski „Poznański” oraz 305. Dywizjon Bombowy „Ziemi Wielkopolskiej”. W tych jednostkach zawsze kultywowano pamięć o ich wielkopolskim rodowodzie. Warto o tym wszystkim pamiętać i dziś, warto się tym szczycić, warto zachować pamięć o tych dzielnych ludziach.